РЭЛІШ З САЛЕРЫ І ПАМІДОРАЎ.
-500 г памідораў,
-2 чырвоных перцы,
-3 кораня салеры,
-200 мл віннага воцату,
-140 г цукру,
-2 г. лыжкі солі,
-0,5 г. лыжкі гарчыцы,
-0,5 г. лыжкі перцу,
-0,5 г. лыжкі карыцы,
-0,5 г. лыжкі салернай солі.
Перац ачысціць, выразаць зерне і белыя перагародкі, памыць і парэзаць на маленькія кавалачкі. Салеру ачысціць, памыць і парэзаць на кавалачкі. Памідоры бланшаваць, абліць халоднай вадой і зняць скурку. З пакінутых кампанентаў прыгатаваць марынад і кіпяціць 5 хвілін. Дадаць памідоры, перац і салеру. Ізноў закіпяціць і варыць, пры бесперапынным памешванні, 40 хвілін, да утварэння густой пасты. Гарачы рэліш разліць у гарачыя стэрыльныя слоікі, закатаць і перавярнуць дагары дном.
ВАРАЖБА Ў СВІРАНА
Падыходзяць да свіранаў: калі пачуюць перасыпку хлеба, то запэўніваюць сябе, што іх замужняе жыццё будзе заможным.
ВАРАЖБА СА СКАЦЕРКАЙ
Дзяўчаты выходзяць на двор, бяруць абрус за бокі, бабулька насыпае снег. Разгойдваючы абрус, прысуджаюць: "Полю, полю белы снег сярод поля. Забрашы, забрашы сабачка: скажы, скажы, наканаванага!" У гэты час кожная дзяўчына прыслухваецца, як яхкаюць сабакі. Хрыплы брэх азначае наканаванага старога, звонкі - маладога, тоўсты - удаўца.
ВАРАЖБА ПА СНЕЖНЫМ АДБІТКУ
Кладуцца ніц у снег і ранкам ходзяць глядзець: калі след застаўся па-ранейшаму гладкім, то муж будучы будзе пакорлівы і спакойны, калі жа гэтае месца будзе няроoўнае, то сварлівы і забіяцкі.
ВАРАЖБА НА КОЛЬЦЫ, ХЛЕБЕ І ГАПЛІКУ
Паклаўшы на падлогу кольца, гаплік з саломы і кавалак хлеба, пакрываюць гэтыя тры прадмета хусткай, з-пад якой потым і вымаюць, каму якая рэч дастанецца. Калі вымецца кальцо, то жаніх будзе франт, калі хлеб - багатыр, а калі гаплік, то бядняк. Бедны гак у сэнсе таго, што бядняк заўсёды горбіцца ад працы і перад усімі выгінаецца.
ВАРАЖБА ПА ВАЦЕ
Пад шапку кладуць камячкі ваты рознай велічыні і выцягваюць іх з-пад шапкі; якога памеру выцянуць камяк, такой таўшчыні будзе муж.
ВАРАЖБА ПА КУДЗЕЛІ
Бяруць увечар, упоцемку, з кудзелі прадзіва, начосваюць на грэбень і спускаюць за акно. Перад сном глядзяць: якія валасы на грэбні, такія будуць і ў наканаванага.
ДЗЯВОЦКАЯ ВАРАЖБА.
На Купалу дзяўчыны ідуць у лес або на луг, збіраюць кветкі і плятуць з іх вянкі, якія кідаюць у раку; калі вянок паплыве, то дзяўчына выйдзе замуж, калі патоне, то застанецца ў дзяўчынах. Пры кіданні вянкоў спявалі песні.
ВАРАЖБА ПА БЯРЭМКУ ДРОЎ
Пад Новы год, як дзяўчаты, так і хлопцы ў цемры бяруць бярэмак дроў і нясуць іх у пакой, каб злічыць колькасць іх; калі атрымаецца цотны лік, то варожачы выйдзе замуж або ажэніцца сёлета, калі няцотны лік - то застануцца халастымі.